Sepet Analizi ile; müşterilerin hangi ürünleri hangi ürünlerle birlikte satın aldığı analiz edilir. Elde edilen bilgilerle; ileriye dönük envanter, promosyon, satış arttırma çalışmaları, maliyet analizleri, satış personelinin eğitimi vb. pek çok planlama yapmak mümkündür.
Sepet analizi yapılırken üç temel ölçüt kullanılır. Bunlar; destek (support), güven (confidence) ve kaldıraç (lift)’tır.
Destek, tüm işlemler içinde X ve Y ürünlerinin birlikte gözlemlendiği işlemlerin yüzdesini ifade etmektedir.
Güven, X ürününü içeren bir işlemin aynı zamanda Y ürününü de içerme olasılığını göstermektedir.
Kaldıraç = Güven / (Diğer Ürün Sipariş Sayısı / Toplam Sipariş Sayısı)
Eğer Kaldıraç değeri;
< 1 ise X ürünü, Y ürününün satışına negatif etki yapar,
= 1 ise X ürünü, Y ürününün satışına etki yapmaz,
> 1 ise X ürünü, Y ürününün satışına pozitif etki yapar.
Küçük bir örnek yardımıyla bu ölçütleri açıklamak, konunun daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır.
Örnek veri seti ile Power BI’da hazırladığım raporun ekran görüntüsü aşağıdadır.
Buna göre;
Belirtilen tarih aralığında tüm siparişlerin sayısı 509.533 adet, tek başına Brunch sipariş sayısı 65.170 adet, tek başına Su sipariş sayısı 75.321’dir. Her iki ürünün de aynı adisyonda sipariş sayısı 13.081 adettir.
Bu iki ürün için;
- Destek Değeri = 13.081 / 509.533 = % 2,57
- Güven Değeri = 13.081 / 65.170 = %20,07
- Kaldıraç Değeri = %20,07 / (75.321 / 509.533) = 1,36
Bu sonuçları şu şekilde yorumlayabiliriz;
- Brunch ve su tüm alışverişlerin %2,57’sinde bir arada görülmektedir.
- Brunch satın alan müşterilerin %20,07’sinin su da satın aldığı görülmüştür.
- Brunch olan adisyonlarda su satışı 1,36 kat artmaktadır.
Örnek veriseti ile sepet analizinin Power BI’da yapılması;
Öncelikle birlikte satılan diğer ürünleri takip etmek için; DimProduct tablosunun bir kopyasını oluşturup FactSales tablosu ile arasında pasif ilişki kuruyoruz.
Daha sonra aşağıdaki measure’ları oluşturuyoruz.
Çalışma sonucunda müşteri beklentileri analiz edilerek satın alma davranışlarına göre firmanın kâr marjının yükseltilmesi için; reklam stratejileri belirleme, satış işlemini düzenleme vb. faaliyetler planlanabilir.
